Narkotyk Zombie – co to jest?

Narkotyk zombie to jedno z popularnych określeń, którymi media w sensacyjny sposób opisują niektóre środki odurzające. Mówiąc o substancjach psychoaktywnych zawsze zwracamy uwagę by unikać określeń potocznych i umownych, nawet takich jak utarte „używki”, „narkotyki”, „leki”, „dopalacze”. Precyzyjniej jest odnosić się do farmakologicznego podziału substancji, czyli przede wszystkim depresantów, stymulantów i psychodelików. Co ciekawe, wszystkie te grupy zawierają substancje określane mianem „narkotyków zombie”.

Na wstępie pragniemy zwrócić uwagę, że sensacyjne podejście utrudnia zrozumienie problemu. Używanie narkotyków jest raczej symptomem problemów społecznych niż jedynie oznaką osobistej porażki. Po substancje psychoaktywne sięga się aby zaspokoić konkretne potrzeby. Jeśli taką potrzebą jest zapomnieć o własnym istnieniu to jest to przede wszystkim świadectwo systemu społecznego, w którym żyjemy.

Stymulanty

W 2012 roku amerykańskie media opisały przerażający atak jednego z mieszkańców Florydy, który próbował odgryź twarz bezdomnego mężczyzny. Dziennikarze szybko zawyrokowali: to musi być „flakka”, czyli a-PVP, jeden z najmocniej stymulujących syntetycznych katynonów. Ta substancja nie została jednak wykryta w badaniu toksykologicznym sprawcy wspomnianego incydentu. Znaleziono jedynie ślady marihuany, która nie jest znana z powodowania agresji. Zamiast morderczego narkotyku winne były zaburzenia psychiczne.

Psychodeliki / kannabinoidy

Psychodeliki, czyli środki przede wszystkim potęgujące bodźce i doznania, również doczekały się miana „zombie”. Zwłaszcza mowa o syntetycznych kannabinoidach, czyli substancjach podobnie jak główny aktywny składnik konopi THC oddziałujących na receptory kannabinoidowe, jednak drastycznie mocniejszych (np. MDMB-CHMINACA). Niosą ryzyko zgonu a efekty mają tak silne, że z jednej stromny mogą skutkować atakiem psychozy a z drugiej zaśnięciem na stojąco. Wykryto je nawet w holenderskich coffeeshopach, więc z pewnością można się ich spodziewać też w polskich blokach.

Depresanty

W związku z trwającą w USA epidemią opioidową hasło „narkotyk zombie” zaczęto też stosować do opisywania osób pod wpływem depresantów z grupy środków opioidowych, takich jak fentanyl. W ostatnim czasie popularność też zyskuje nowa grupa opioidów – nitazeny. Ludzie pod wpływem silnych leków przeciwbólowych i ich pochodnych, w tym heroiny czy ksylazyny („tranq”), często zachowują się jakby byli ledwie przytomni. Dzieje się tak ponieważ starają się zażyć maksymalnie dużą dawkę aby czuć chemiczny błogostan ale jednocześnie niewystarczającą aby stracić przytomność. 

W tym artykule skupimy się na fentanylu, o którym aktualnie w Polsce mówi się jako „narkotyku zombie”.